http://www.capital.gr/arthra/3308220/krisimos-gia-tin-ellada-o-neos-proupologismos-tis-ee

01 Αυγούστου 2018

Κρίσιμος για την Ελλάδα ο νέος Προϋπολογισμός της ΕΕ

Του Θεόδωρου Φορτσάκη

Πρόσφατα συζητήσαμε στις αρμόδιες επιτροπές της Βουλής την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ) 2021-2027 και το σύστημα ιδίων πόρων της ΕΕ. Το ζήτημα παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον και αναμένεται να αποτελέσει ένα από τα μεγαλύτερα διακυβεύματα των ευρωπαϊκών εκλογών.

Το ΠΔΠ της Ένωσης και το σύστημα ιδίων πόρων που εφαρμόζει μας επηρεάζει ως Χώρα τόσο άμεσα, όσο και έμμεσα. Άμεσα, επειδή κρίνει το πώς θα κατανεμηθεί τα προσεχή χρόνια η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση ανά Χώρα. Έμμεσα, επειδή καθορίζει ποιες θα είναι οι ευρωπαϊκές πολιτικές που θα χρηματοδοτηθούν περισσότερο και ποιες θα είναι εκείνες που θα λάβουν μειωμένη επιχορήγηση.

Είναι γνωστό ότι το Brexit άφησε ένα μεγάλο κενό στην ΕΕ. Κενό, που δημοσιονομικά αποτιμάται περίπου στα 10 με 14 δισ. και απαιτεί, κατά την Επιτροπή, ένα ρεαλιστικό προϋπολογισμό. Για να καλυφθεί το κενό αυτό, ορισμένες χώρες, όπως η Ολλανδία, η Αυστρία και η Σουηδία, προτείνουν να μειωθούν οι δαπάνες της Ευρώπης. Άλλες πάλι προτείνουν να αυξηθούν οι εισφορές των κρατών μελών. Στις τελευταίες, εκτός από τη Γερμανία, ανήκει και η Ελλάδα, που, όπως είπε ο αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Κατρούγκαλος στη Βουλή, προτιμά την αύξηση της συνεισφοράς της από τη μείωση των κονδυλίων. Από πλευράς εισφορών για τη Χώρα μας προβλέπεται αύξηση των πληρωμών κατά 8%.

Συνολικά, ο προϋπολογισμός της ΕΕ παραμένει, ενσωματώνοντας και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης, στα σημερινά επίπεδα. Συγκεκριμένα, το νέο ΠΔΠ φθάνει το 1,11% του Ακαθάριστου Εθνικού Εισοδήματος της Ένωσης των 27 κρατών μελών, ποσοστό που αντιστοιχεί σε πιστώσεις υποχρεώσεων ίσες με 1,135 δισ. ευρώ και σε πιστώσεις πληρωμών ίσες με 1,105 δισ. ευρώ. Ο προϋπολογισμός διαφέρει δομικά από τον προηγούμενο ενωσιακό προϋπολογισμό και επικεντρώνεται σε τομείς όπως η έρευνα, η μετανάστευση, ο έλεγχος των συνόρων και η άμυνα. Επενδύει, βέβαια, και στις παραδοσιακές πολιτικές, όπως είναι η Κοινή Γεωργική Πολιτική και η πολιτική συνοχής, αλλά με μειωμένα ποσά. Πλέον οι δύο παραδοσιακές πολιτικές αντιπροσωπεύουν από κοινού το 64% του συνόλου των δαπανών, έναντι του 70% στο ΠΔΠ 2014-2020.

Αντίθετα, οι δαπάνες για τη μεταναστευτική πολιτική αυξάνονται από το 1,6% στο 2,7%. Αυξάνονται επίσης οι δαπάνες για την εξωτερική πολιτική και την ασφάλεια. Η ενίσχυση των πόρων για τη μετανάστευση, την έρευνα, την καινοτομία, την ασφάλεια και το άσυλο είναι θετική, αν και δεν έχουν αποτιμηθεί τα αποτελέσματα που θα έχει για τη Χώρα μας.

inRead Advertisement by VIDADS since 2011

Το ερώτημα που αναδύεται είναι αν θα εξακολουθήσουν η γεωργική πολιτική και η πολιτική συνοχής να είναι αποτελεσματικές με λιγότερους πόρους. Για τις επιπτώσεις της περικοπής των κονδυλίων στη γεωργία της Ελλάδας, δεν έχει υπάρξει ακόμα κάποια μελέτη.

Στη Χώρα μας πάνω από το 50% των ευρωπαϊκών κονδυλίων αφορούν την κοινή αγροτική πολιτική και είναι ανάγκη να διατηρηθούν όχι μόνο τα σχετικά κονδύλια, αλλά και οι άμεσες ενισχύσεις. Ακόμα, όμως, και αν η σταθεροποίηση των πόρων για την Κοινή Αγροτική Πολιτική δεν επιτευχθεί, θα πρέπει τουλάχιστον να επέλθει η μικρότερη δυνατή συρρίκνωσή τους, με ταυτόχρονη υιοθέτηση αποτελεσματικών πολιτικών σε εθνικό επίπεδο. Η μείωση των πόρων θα οδηγήσει σε μείωση των απολαβών και συμπίεση του εθνικού φακέλου.

Ο ενωσιακός προϋπολογισμός προβλέπει επίσης ένα νέο πρόγραμμα στήριξης μεταρρυθμίσεων. Το πρόγραμμα αυτό θα παρέχει χρηματοδοτική και τεχνική στήριξη για την πραγματοποίηση μεταρρυθμίσεων προτεραιότητας. Κρίσιμη, βέβαια, είναι η αξιοποίηση αυτών των κονδυλίων. Η σημερινή Κυβέρνηση καθ’ όλη τη θητεία της έχει επιδείξει την αποστροφή της σε οποιαδήποτε πραγματική μεταρρύθμιση. Η Κυβέρνηση της ΝΔ είναι σαφές ότι θα αξιοποιήσει στο έπακρο το νέο αυτό πρόγραμμα.

Προς τη σωστή κατεύθυνση είναι η καινοτομία του προτεινόμενου προϋπολογισμού για τη σύνδεση της χρηματοδότησης της ΕΕ με τον έμπρακτο σεβασμό του κράτους δικαίου από τα κράτη μέλη. Εμπεριέχει, ωστόσο, κινδύνους για περικοπή χρηματοδότησης, σε περίπτωση διεσταλμένης ερμηνείας της παραβίασης του κράτους δικαίου, σε επίπεδο λειτουργίας της διοίκησης και της δικαιοσύνης. Δυστυχώς, η Ελλάδα έχει πολλές φορές καταδικαστεί για τέτοιες παραβιάσεις από τα ευρωπαϊκά δικαστήρια.

Αν και η διαπραγμάτευση του ΠΔΠ θα είναι χρονοβόρα, πολύπλοκη και πολυεπίπεδη, πρέπει εγκαίρως να ολοκληρωθεί και να οδηγήσει σε ένα αποτελεσματικό προϋπολογισμό, με μακροοικονομική σταθερότητα και τα μεγαλύτερα δυνατά οφέλη για την Ευρώπη των 27 και, βέβαια, για τη Χώρα μας.

* Ο κ. Θεόδωρος Φορτσάκης είναι Βουλευτής Επικρατείας ΝΔ, Καθηγητής της Νομικής Σχολής Αθηνών, τ. Πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών