http://www.capital.gr/arthra/3308220/krisimos-gia-tin-ellada-o-neos-proupologismos-tis-ee
01 Αυγούστου 2018
Κρίσιμος για την Ελλάδα ο νέος Προϋπολογισμός της ΕΕ
Του Θεόδωρου Φορτσάκη
Πρόσφατα συζητήσαμε στις αρμόδιες επιτροπές της Βουλής την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ) 2021-2027 και το σύστημα ιδίων πόρων της ΕΕ. Το ζήτημα παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον και αναμένεται να αποτελέσει ένα από τα μεγαλύτερα διακυβεύματα των ευρωπαϊκών εκλογών.
Το ΠΔΠ της Ένωσης και το σύστημα ιδίων πόρων που εφαρμόζει μας επηρεάζει ως Χώρα τόσο άμεσα, όσο και έμμεσα. Άμεσα, επειδή κρίνει το πώς θα κατανεμηθεί τα προσεχή χρόνια η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση ανά Χώρα. Έμμεσα, επειδή καθορίζει ποιες θα είναι οι ευρωπαϊκές πολιτικές που θα χρηματοδοτηθούν περισσότερο και ποιες θα είναι εκείνες που θα λάβουν μειωμένη επιχορήγηση.
Είναι γνωστό ότι το Brexit άφησε ένα μεγάλο κενό στην ΕΕ. Κενό, που δημοσιονομικά αποτιμάται περίπου στα 10 με 14 δισ. και απαιτεί, κατά την Επιτροπή, ένα ρεαλιστικό προϋπολογισμό. Για να καλυφθεί το κενό αυτό, ορισμένες χώρες, όπως η Ολλανδία, η Αυστρία και η Σουηδία, προτείνουν να μειωθούν οι δαπάνες της Ευρώπης. Άλλες πάλι προτείνουν να αυξηθούν οι εισφορές των κρατών μελών. Στις τελευταίες, εκτός από τη Γερμανία, ανήκει και η Ελλάδα, που, όπως είπε ο αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Κατρούγκαλος στη Βουλή, προτιμά την αύξηση της συνεισφοράς της από τη μείωση των κονδυλίων. Από πλευράς εισφορών για τη Χώρα μας προβλέπεται αύξηση των πληρωμών κατά 8%.
Συνολικά, ο προϋπολογισμός της ΕΕ παραμένει, ενσωματώνοντας και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης, στα σημερινά επίπεδα. Συγκεκριμένα, το νέο ΠΔΠ φθάνει το 1,11% του Ακαθάριστου Εθνικού Εισοδήματος της Ένωσης των 27 κρατών μελών, ποσοστό που αντιστοιχεί σε πιστώσεις υποχρεώσεων ίσες με 1,135 δισ. ευρώ και σε πιστώσεις πληρωμών ίσες με 1,105 δισ. ευρώ. Ο προϋπολογισμός διαφέρει δομικά από τον προηγούμενο ενωσιακό προϋπολογισμό και επικεντρώνεται σε τομείς όπως η έρευνα, η μετανάστευση, ο έλεγχος των συνόρων και η άμυνα. Επενδύει, βέβαια, και στις παραδοσιακές πολιτικές, όπως είναι η Κοινή Γεωργική Πολιτική και η πολιτική συνοχής, αλλά με μειωμένα ποσά. Πλέον οι δύο παραδοσιακές πολιτικές αντιπροσωπεύουν από κοινού το 64% του συνόλου των δαπανών, έναντι του 70% στο ΠΔΠ 2014-2020.
Αντίθετα, οι δαπάνες για τη μεταναστευτική πολιτική αυξάνονται από το 1,6% στο 2,7%. Αυξάνονται επίσης οι δαπάνες για την εξωτερική πολιτική και την ασφάλεια. Η ενίσχυση των πόρων για τη μετανάστευση, την έρευνα, την καινοτομία, την ασφάλεια και το άσυλο είναι θετική, αν και δεν έχουν αποτιμηθεί τα αποτελέσματα που θα έχει για τη Χώρα μας.
inRead Advertisement by VIDADS since 2011
Το ερώτημα που αναδύεται είναι αν θα εξακολουθήσουν η γεωργική πολιτική και η πολιτική συνοχής να είναι αποτελεσματικές με λιγότερους πόρους. Για τις επιπτώσεις της περικοπής των κονδυλίων στη γεωργία της Ελλάδας, δεν έχει υπάρξει ακόμα κάποια μελέτη.
Στη Χώρα μας πάνω από το 50% των ευρωπαϊκών κονδυλίων αφορούν την κοινή αγροτική πολιτική και είναι ανάγκη να διατηρηθούν όχι μόνο τα σχετικά κονδύλια, αλλά και οι άμεσες ενισχύσεις. Ακόμα, όμως, και αν η σταθεροποίηση των πόρων για την Κοινή Αγροτική Πολιτική δεν επιτευχθεί, θα πρέπει τουλάχιστον να επέλθει η μικρότερη δυνατή συρρίκνωσή τους, με ταυτόχρονη υιοθέτηση αποτελεσματικών πολιτικών σε εθνικό επίπεδο. Η μείωση των πόρων θα οδηγήσει σε μείωση των απολαβών και συμπίεση του εθνικού φακέλου.
Ο ενωσιακός προϋπολογισμός προβλέπει επίσης ένα νέο πρόγραμμα στήριξης μεταρρυθμίσεων. Το πρόγραμμα αυτό θα παρέχει χρηματοδοτική και τεχνική στήριξη για την πραγματοποίηση μεταρρυθμίσεων προτεραιότητας. Κρίσιμη, βέβαια, είναι η αξιοποίηση αυτών των κονδυλίων. Η σημερινή Κυβέρνηση καθ’ όλη τη θητεία της έχει επιδείξει την αποστροφή της σε οποιαδήποτε πραγματική μεταρρύθμιση. Η Κυβέρνηση της ΝΔ είναι σαφές ότι θα αξιοποιήσει στο έπακρο το νέο αυτό πρόγραμμα.
Προς τη σωστή κατεύθυνση είναι η καινοτομία του προτεινόμενου προϋπολογισμού για τη σύνδεση της χρηματοδότησης της ΕΕ με τον έμπρακτο σεβασμό του κράτους δικαίου από τα κράτη μέλη. Εμπεριέχει, ωστόσο, κινδύνους για περικοπή χρηματοδότησης, σε περίπτωση διεσταλμένης ερμηνείας της παραβίασης του κράτους δικαίου, σε επίπεδο λειτουργίας της διοίκησης και της δικαιοσύνης. Δυστυχώς, η Ελλάδα έχει πολλές φορές καταδικαστεί για τέτοιες παραβιάσεις από τα ευρωπαϊκά δικαστήρια.
Αν και η διαπραγμάτευση του ΠΔΠ θα είναι χρονοβόρα, πολύπλοκη και πολυεπίπεδη, πρέπει εγκαίρως να ολοκληρωθεί και να οδηγήσει σε ένα αποτελεσματικό προϋπολογισμό, με μακροοικονομική σταθερότητα και τα μεγαλύτερα δυνατά οφέλη για την Ευρώπη των 27 και, βέβαια, για τη Χώρα μας.
* Ο κ. Θεόδωρος Φορτσάκης είναι Βουλευτής Επικρατείας ΝΔ, Καθηγητής της Νομικής Σχολής Αθηνών, τ. Πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
marketnews.gr
Έκδηλη η αποτυχία της κυβερνητικής οικονομικής πολιτικής
Φορτσάκης Θεόδωρος, Πέμπτη 26 Ιουλίου 2018
Tα αποτελέσματα της δημοσιονομικής πολιτικής των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ είναι, δυστυχώς, από καιρό ορατά. Η φοροκαταιγίδα και το «σκούπισμα» των ταμειακών διαθέσιμων του Δημοσίου έχουν εκτοξεύσει το ιδιωτικό χρέος σε εφορία και ασφαλιστικά ταμεία, έχουν αυξήσει δραματικά τις κατασχέσεις και έχουν «στεγνώσει» την αγορά. Και όλα αυτά στο βωμό της συγκέντρωσης κρατικών εσόδων και της τόνωσης της οικονομίας.
Μάταια, όμως. Τελευταίο δείγμα αυτής της αποτυχημένης δημοσιονομικής πολιτικής είναι τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού για το πρώτο εξάμηνο του 2018, που ανακοίνωσε πρόσφατα το Υπουργείο Οικονομικών. Σύμφωνα με αυτά, τα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού, αλλά και το πρωτογενές πλεόνασμα παρουσιάζουν πτωτική πορεία.
Ειδικότερα, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο Ιανουαρίου – Ιουνίου παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 2,31 δις ευρώ, έναντι ελλείμματος 1,59 δις ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2017. Το περιβόητο πρωτογενές πλεόνασμα, για το οποίο η Κυβέρνηση στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής (ΜΠΔΣ) 2019-22 δεσμεύτηκε ότι θα εκτιναχθεί σε δυσθεώρητα ύψη, έχει πάρει την «κατηφόρα». Έτσι, αν και τον περασμένο Μάιο έφτανε στα 1,525 δις ευρώ και ήταν 8,5 φορές μεγαλύτερο από το στόχο στον Προϋπολογισμό του Δεκεμβρίου (180 εκατομμύρια ευρώ), τον Ιούνιο μειώθηκε κατά 908 εκατομμύρια ευρώ ή 59,5% και διαμορφώθηκε στα 617 εκατομμύρια ευρώ.
Μειωμένες κατά 800 εκατομμύρια ευρώ έναντι του στόχου ήταν και οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για το ίδιο διάστημα. Ειδικότερα, αυτές ανήλθαν στα 24.278 δις ευρώ και όχι στα 25.078 δις, όπως προβλεπόταν. Στο ίδιο κλίμα, απόκλιση 122 εκατομμύρια ευρώ έναντι του στόχου παρουσίασαν και οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού, λόγω των περικοπών σε δαπάνες δημόσιας υγείας για επιχορηγήσεις νοσοκομείων και ΥΠΕ-ΠΕΔΥ. Οι δαπάνες αυτές έφτασαν τα 23.321 εκατομμύρια ευρώ. Παρομοίως, οι δαπάνες του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων διαμορφώθηκαν στα 956 εκατομμύρια ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση 679 εκατομμύρια ευρώ ή 41,5% έναντι του στόχου. Υπενθυμίζω ότι στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα στόχος ήταν να έχουν δαπανηθεί 1,635 δις ευρώ στις δημόσιες επενδύσεις, προκειμένου να υπάρξει ανάπτυξη. Είναι φανερό, όμως, ότι η Κυβέρνηση δεν νοιάζεται τόσο για την πραγματική ανάπτυξη της οικονομίας, όσο για τη δημιουργία ψευδών εντυπώσεων περί βελτίωσης της οικονομικής κατάστασης.
Υπολογίζεται, μάλιστα, ότι αν το ελληνικό Δημόσιο απέδιδε τους προϋπολογισθέντες πόρους και τα ληξιπρόθεσμα χρέη του στους φορείς της γενικής Κυβέρνησης και προχωρούσε στις δημόσιες επενδύσεις για τις οποίες είχε δεσμευτεί, το πρωτογενές αποτέλεσμα του πρώτου εξαμήνου θα ήταν σημαντικά χαμηλότερο.
Στην περίπτωση που η Χώρα μας δεν επιτύχει τα επόμενα χρόνια πλεόνασμα ύψους 3,5% του ΑΕΠ, για το οποίο έχει δεσμευτεί στο ΜΠΔΣ, κινδυνεύει να μην λάβει τα αντίμετρα που της έχουν υποσχεθεί. Ταυτόχρονα, όσο το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων δεν προχωρά, μειώνεται η χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, που μέχρι τον Μάιο σημείωνε πλεόνασμα 437 εκατομμυρίων ευρώ στο 5μηνο. Είναι χαρακτηριστικό ότι τον Ιούνιο το πλεόνασμα αυτό έπεσε στα μόλις 46 εκατομμύρια ευρώ.
Αντί η Κυβέρνηση να αλλάξει την αντιαναπτυξιακή, άδικη και στρεβλή οικονομική της πολιτική, αναθεωρεί συνέχεια τις προβλέψεις της για το ΑΕΠ του 2018 και βασίζει τη βελτίωση των οικονομικών της Χώρας στην περαιτέρω φορολογική εξόντωση των πολιτών. Πιο συγκεκριμένα, το Υπουργείο Οικονομικών αναθεώρησε πρόσφατα προς τα κάτω την πρόβλεψή του για το ονομαστικό ΑΕΠ κατά 1,732 δις ευρώ (ή σχεδόν 1% του ΑΕΠ). Από 184.691 δις που το υπολόγιζε το Δεκέμβριο, τον Ιούνιο κατέβασε το ποσό στα 182.959 δις. Για να ισορροπήσει την χαμηλότερη των προσδοκιών πορεία της οικονομίας, προσβλέπει σε υπέρβαση στις εισπράξεις από τον ΕΝΦΙΑ. Εξακολουθεί, δηλαδή, η Κυβέρνηση, να επιλέγει τη λανθασμένη οδό της φοροαφαίμαξης των πολιτών, αντί να εκπονήσει ένα σοβαρό αναπτυξιακό σχέδιο.
Είναι αναγκαίο να υπάρξει άμεσα αλλαγή του μίγματος της δημοσιονομικής πολιτικής. Η ΝΔ έχει εκπονήσει ένα συνεκτικό και τεκμηριωμένο σχέδιο επίτευξης υψηλής και διατηρήσιμης ανάπτυξης, βασισμένο στην απλοποίηση και σταθεροποίηση της φορολογικής νομοθεσίας, στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, στην ενίσχυση των επενδύσεων και την τόνωση της ρευστότητας. Η υλοποίηση αυτού του σχεδίου από την επόμενη Κυβέρνηση της ΝΔ είναι σίγουρο ότι θα βελτιώσει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και θα την βάλει σε μια εντελώς διαφορετική, αναπτυξιακή τροχιά.
